آداب و رسوم هر ملتی، بازتابی از فرهنگ و اعتقادات آن ملت است. با بررسی آداب و رسوم هر ملت، می‌توان به ارزش‌ها و باورهای آن ملت پی برد. مردم هر سرزمینی، اعتقادات و ارزش‌های خود را در مراسمات و آداب و رسوم خود به نمایش می‌گذارند. با ورود اسلام به ایران، بسیاری از آداب و رسوم ایرانیان تحت تأثیر تعالیم قرآن قرار گرفت. قرآن به عنوان کتاب مقدس مسلمانان، حاوی دستورات و آموزه‌های اخلاقی و اجتماعی فراوانی است که تأثیر عمیقی بر زندگی مردم داشته است. این تأثیر در آداب و رسوم ایرانیان نیز مشهود است. در بسیاری از مراسمات و آیین‌های ایرانی، قرآن حضور دارد و بخشی از آنها با آیات قرآنی همراه است. این امر نشان می‌دهد که مردم ایران همواره به قرآن به عنوان منبعی مقدس و ارزشمند توجه داشته‌اند. در این بخش قصد داریم در خصوص جایگاه ویژه قرآن در رسوم ایرانی مختصری صحبت نماییم.
با مطالعه در فرهنگ عامیانه مردم ایران، می‌توان دریافت که علاقه فراوان ایرانیان به قرآن کریم، سبب حضور قرآن در بسیاری از آیین‌ها و رسم‌های ایرانی شده است. این حضور به اشکال گوناگونی انجام می‌گیرد. در برخی آیین‌ها، حضور نسخه‌ای از قرآن در آن مراسم ضروری و اجتناب ناپذیر بوده و در برخی دیگر، تلاوت آیاتی از قرآن کریم یا گشودن و نگریستن و تفأل به قرآن جزو برنامه‌های اصلی آن است.
قرآن در سفره هفت سین
در فرهنگ ایرانی، نوروز یک جشن مذهبی و ملی است که با آغاز فصل بهار همراه است. سفره هفت سین یکی از آیین های مهم این جشن است که نمادهایی از عناصر مختلف طبیعت و فرهنگ ایرانی را در خود جای داده است. قرآن نیز به عنوان یک کتاب مقدس و منبع تعالیم دینی، یکی از عناصر اصلی سفره هفت سین است. قرآن در سفره هفت سین نماد حضور خداوند و یادآوری تعالیم دینی در آغاز سال نو است. این امر نشان دهنده اهمیت معنویت و اخلاق در زندگی ایرانیان است.
پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) در خصوص نوروز فرموده اند: اگر می‌توانید هر روز را نوروز کنید، یعنی در راه خدا به یکدیگر هدیه دهید و با یکدیگر پیوند داشته باشید.
حضرت امام صادق (علیه السلام) نیز فرموده اند: هرگاه نوروز فرا رسید، غسل كن و پاكیزه ترین لباس هایت را بپوش. (وسائل الشیعة، ج 8، ص 172)
قرآن در سفره عقد
در سفره عقد، قرآن کریم به عنوان نمادی از برکت و یمن در زندگی مشترک عروس و داماد قرار می‌گیرد. خانواده‌های ایرانی معمولاً قرآن سفره عقد را از بهترین و زیباترین قرآن‌ها انتخاب می‌کنند و آن را در جایگاهی ویژه در سفره قرار می‌دهند. در واقع، قرآن کریم در سفره عقد نمادی از حضور خداوند در زندگی مشترک عروس و داماد است. قرار دادن قرآن در سفره عقد، نشان دهنده این است که عروس و داماد زندگی خود را بر اساس تعالیم قرآن کریم بنا می گذارند و امید دارند که خداوند برکات خود را بر زندگی مشترک آنها نازل کند. قرآن سفره عقد معمولا نفیس و بسیار زیبا می باشد.
عیدی دادن لای قرآن
در نوروز، بزرگ ترهای فامیل به کوچک ترها عیدی می دهند. عیدی دادن لای قرآن یک رسم سنتی ایرانی است که در آن بزرگ‌ترها در روز عید نوروز، به کوچک‌ترها عیدی می‌دهند و آن را لای قرآن می‌گذارند. این رسم ریشه در اعتقادات دینی ایرانیان دارد و به این معناست که عیدی دادن، عملی خیرخواهانه و مقدس است که از سوی خداوند متعال نیز مورد تأیید قرار می‌گیرد.
عیدی دادن لای قرآن، دارای چند فلسفه است:
- تقدیس قرآن: قرآن کریم کتاب مقدس مسلمانان است و دارای جایگاهی ویژه در نزد آنها دارد. عیدی دادن لای قرآن، نشان‌دهنده احترام و تکریم به قرآن کریم است.
- تبرک عیدی: قرآن کریم کتابی است که از سوی خداوند متعال بر پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) نازل شده است. عیدی دادن لای قرآن، باعث برکت و خیر و برکت در زندگی گیرنده عیدی می‌شود.
قرآن در مهریه و جهیزیه عروس
در فرهنگ ایرانی، قرآن به عنوان کتاب مقدس و منبع اصلی هدایت و سعادت انسان ها شناخته می شود. به همین دلیل، در مراسم ازدواج نیز قرآن جایگاه ویژه ای دارد. هنگامی که خانواده عروس جهیزیه را برای داماد می فرستند، پیشاپیش همه وسایل یک جلد قرآن را به عنوان اولین و اساسی ترین وسیله برای زندگی مشترک به خانه داماد می فرستند. این کار نمادی از اهمیت قرآن در زندگی زوج جوان است. حضور قرآن در جهیزیه عروس، نشان از اهمیت و تمرکز بر اصول و ارزش‌های دینی در زندگی زوجین است. قرآن، منبعی برای آرامش و امید در زندگی مشترک است و زوجین را در مسیر سعادت و خوشبختی هدایت می‌کند.
رد شدن از زیر قرآن در زمان سفر رفتن
رد شدن از زیر قرآن در زمان سفر رفتن، یک رسم و سنت رایج در میان مسلمانان است. این رسم بر این باور استوار است که قرآن، کلام خدا و منبعی از برکت و حفاظت است. از این رو، عبور از زیر قرآن، نوعی پناه بردن به خدا و طلب حفاظت از او برای مسافر است. برخی از مردم معتقدند که رد شدن از زیر قرآن، یک عمل ضروری برای سفر است و بدون انجام آن، سفر با خطر مواجه خواهد شد. برخی دیگر نیز معتقدند که این رسم، صرفا یک عمل نمادین است که برای ایجاد حس آرامش و اطمینان در مسافر انجام می شود.
در روایات اسلامی، هیچ اشاره صریحی به رد شدن از زیر قرآن در زمان سفر رفتن نشده است. با این حال، در برخی روایات، به خواندن آیاتی از قرآن برای حفاظت از مسافران در سفر توصیه شده است. از این رو، می توان گفت که رد شدن از زیر قرآن، نوعی تفسیر و برداشت از این روایات است.
خرید قرآن نفیس برای سفره عقد و هفت سین
در بالا به جایگاه ویژه قرآن در رسوم ایرانی اشاره نمودیم. قرآن، یکی از مهم ترین یا حتی مهم ترین بخش سفره عقد و هفت سین کتاب قرآن کریم است. فروشگاه صافات امکان سفارش و خرید انواع قرآن های نفیس و جاقرآنی نفیس مخصوص سفره هفت سین و سفره عقد را برای شما همراهان گرامی فراهم آورده است و شما عزیزان می توانید با مراجعه به بخش فروشگاه سایت محصول مورد نظر خود را ثبت سفارش نمایید.
